Reportage Muzikantendag 2024
Over Labels vs DIY, fair pay en waar je aan moet denken als je eenmaal geboekt bent
Events 09-06-2024 14:06
Het was weer tijd voor de Muzikantendag: het jaarlijkse evenement in de Melkweg waar muziekbobo’s en muzikanten bij elkaar komen om te netwerken, talent te ontdekken, demo’s uit te wisselen en de laatste ontwikkelingen te bespreken. Ook wij waren weer van de partij. We nemen je mee langs een aantal interessante panels die we op zaterdag 1 juni 2024 in de Melkweg hebben bijgewoond. Met Musicmaker zijn we partner van Muzikantendag.
door Stijn Gruisen
Labels vs DIY
Independent muzikanten zijn succesvoller dan ooit. Artiesten scoren Tiktokhits vanaf hun slaapkamer en beatmakers pakken miljoenen streams zonder dat iemand ooit van ze gehoord heeft. Heb je op de huidige muziekmarkt nog wel een platendeal nodig? Wat voegt een label toe, en wat zijn juist de voordelen van de doe-het-zelf-aanpak? Guillaume Warmerdam (Make Waves/LAB Music), Eva Breunesse (Burning Fik), Helene Koekoek (8ball Music) en independent artiest Celine Cairo bogen zich over die vragen.
Een van de grote voordelen van een platendeal is volgens Helene Koekoek het netwerk dat je erbij krijgt. Allerlei expertise en kennis die succes op de lange termijn mogelijk maken. Denk aan marketing en het creëren van een samenhangend imago rondom een artiest. Als independent artiest moet je al die beslissingen in je eentje maken. Daartegenover staat weer dat je met niemand rekening hoeft te houden. Je bepaalt alles zelf, maar je betáált ook alles zelf. Waar labels vaak borg staan voor de investeringen van hun artiesten, draag je als onafhankelijk artiest zelf alle financiële risico’s.
Dat brengt stress met zich mee, beaamt ook Celine Cairo: “Het uitbrengen van muziek is een mentaal ding. Tijd, geld… Je investeert letterlijk álles wat je hebt in een nieuwe plaat. Dat maakt het wel zwaar”. Toch heeft deze aanpak ook weer z’n financiële voordelen. “Zodra je bij een label tekent, moet je je opbrengsten delen. Doordat ik alles zelf doe, is het mogelijk om van mijn muziek te leven. Dat zou gewoon niet kunnen als ik op elke plek een poppetje had staan.”
Fair pay: wanneer is het niet fair?
Nog zo’n hot topic in de muzikantenwereld: fair pay. Een issue even oud als de popmuziek zelf, maar door de recente politieke ontwikkelingen mogelijk nog even iets relevanter dan normaal. Muzikanten verdienen vaak minder dan het minimumloon, en de toekomst ziet er ook niet bepaald rooskleurig uit.
Hoe zorg je dat je eerlijk betaald krijgt als artiest? En wat ís nou een fair pay? Om muzikanten hierbij te helpen, ontwikkelde BAM! Popauteurs een rekentool, gebaseerd op de nieuwste richtlijnen voor de livesector. Rita Zipora nam ons mee door de tool, die artiesten inschaalt in vijf categorieën. Dat gebeurt op basis van een aantal factoren, waaronder streams, podiumervaring, recensies en prijzen. Bij iedere categorie hoort een passende vergoeding en een zogenaamd sociaal minimum - de absolute ondergrens.
Deze uitkomsten kunnen artiesten gebruiken als stok achter de deur bij onderhandelingen om gage. Mooi idee? Zeker. Helemaal realistisch? Waarschijnlijk niet, zo erkent Zipora zelf ook. Bij de grote podia kun je er misschien wel iets uitslepen, maar in het Wilde Westen van cafeetjes en kleinere podia zijn zulke bedragen er simpelweg niet. Al helemaal niet met een radicaal rechts kabinet aan de macht, dat de dierentuin als enige belangrijke cultuurvorm ziet. Nee, dit probleem is niet van vandaag op morgen opgelost. Zipora ziet het dan ook als een project van de lange adem: “We zitten nu met een kabinet dat niks om ons geeft, maar dat is tijdelijk. We gaan gewoon door, en op een gegeven moment kunnen ze niet meer om ons heen.” Laten we het hopen.
Ik ben geboekt, en nu?
Yes! Je bent geboekt! De weg naar eeuwige roem ligt open. Maar voordat je het podium beklimt, moet je eerst nog het een en ander regelen. Maar wat neem je eigenlijk allemaal mee naar een gig? En wat kan er - naast zes flessen wodka en een karpervijver - écht niet ontbreken op je rider?
Dat kan niemand ons beter vertellen dan Elske van der Linden. Als tourmanager van Jungle By Night en Hiqpy zorgt ze al zo’n tien jaar lang dat shows niet in de soep lopen. Tijdens dit flitscollege opent ze een schatkist aan do’s en don’ts rondom een concert. Handige, praktische tips, variërend van het bedanken van de hele crew (“Het wereldje is klein, je wilt niet dat ze over je gaan praten”) tot het maken van een laatste ronde door de kleedkamer (“Het komt bijna nooit voor dat we níks zijn vergeten!”). Ook laat ze zien wat ‘haar’ artiesten allemaal op hun rider hebben staan. Alle aspirerend artiesten in de zaal schrijven ijverig mee.
Demopanel
Traditiegetrouw sluiten we de muzikantendag af met het demopanel, en dat ging er - traditiegetrouw - weer verhit aan toe. Dit jaar gaven Bobby Suhkraj (HOUSTON), Eva Bruinesse (Burning Fik), Menno Visser (NPO Radio 2/VPRO), Hugo Schaap (3FM) en Erwin Vogel (Pinguin Tune Support) hun ongezouten mening over de demo’s van artiesten. Dat resulteerde weer in genoeg teleurgestelde gezichten, maar ook in één brede glimlach. En wel bij een hiphopproducer, die op een enthousiast panel kon rekenen.
Maar het geluk hield nog niet op. Toen Hugo Schaap de vraag der vragen voorgeschoteld kreeg (“Maar kan het op 3FM??”), en hij daar met een aarzelend “ja, zou kunnen” op reageerde, vloog Erwin Vogel - plugger in hart en nieren - er met gestrekt been in: “Hoe bedoel je zou kunnen!? Nu moet je ook eerlijk zijn, ga je het draaien of niet!?” Waarop hij zich richtte tot de jonge producer. “Weet je wat? Ik ga jou pluggen! Dan zullen we eens zien of het op de radio komt.” De zaal juicht. De producer kan zijn geluk niet op. Benieuwd of we die tune nog gaan horen op de radio.
