Een eigen PA voor je oefenruimte?

Wij geven je 6 aanschaftips

tips en tricks 14-10-2021 17:39

Tekst: Chris Barnes

Hoewel PA-systemen misschien niet de allure hebben van gitaarversterkers, of een artiest inspireren zoals een vintage synthesizer, zijn ze net zo cruciaal voor de live muziekervaring als elk ander stuk gear. Zonder een betrouwbare manier om je geluid te versterken, zal je publiek niet horen wat je speelt, dus het loont de moeite om zorgvuldig te werk te gaan bij het kiezen van je eerste PA-systeem. Gelukkig zijn ze vrij eenvoudig te begrijpen, als je maar weet wat je van een PA verwacht.

Er is ook genoeg om uit te kiezen, dus wat je eisen ook zijn, van batterij-aangedreven systemen voor op straat tot meerkanaals, arena-vullende volledige band setups, er zal een PA zijn die bij jou en je specifieke behoeften past. Hieronder geven we advies over de zaken waarop je moet letten bij het kiezen, van de verschillende maten en vermogens die beschikbaar zijn tot de extra overwegingen die je moet maken.

1. Grootte is – in dit geval - belangrijk
Zoals met alles is het verstandig om eerst te bepalen wat je nodig hebt voordat je geld gaat uitgeven. De behoeften van een singer-songwriter die een paar nummers speelt in de plaatselijke koffiebar zijn natuurlijk anders dan die van een professionele bruiloftsband, dus je moet je budget daarop afstemmen. De eerste overweging zal gaan over hoeveel vermogen je nodig hebt. Vermogen staat in deze context vooral gelijk aan volume, maar er komt meer kijken bij het kiezen van een PA-systeem dan hoe luid het kan worden.

De standaardmeting van vermogen is watt en, op dezelfde manier als een 100w buizenbak totale overkill voor een kleine zaal is, voegt het kiezen van een PA met een belachelijk hoog wattage onnodige kosten en gewicht toe aan je rig. Dat gezegd hebbende, raden we altijd aan om – minstens een beetje - groter/sterker te gaan dan je denkt nodig te hebben, om de eenvoudige reden dat het beter is om meer vermogen en headroom beschikbaar te hebben als je het nodig hebt, dan om een boost nodig te hebben en het niet te hebben.



In een kleine tot middelgrote zaal zou een vermogen van meer dan 1000W genoeg moeten zijn om je te laten horen, terwijl voor solo-artiesten die low-key shows geven een kleiner systeem van 100W tot 300W voldoende zou moeten zijn. Hou er wel rekening mee dat extra vermogen gepaard gaat met extra afmetingen en gewicht, wat belangrijk is als je het systeem van show naar show moet vervoeren.

2. Hoe ga je het gebruiken?
Hoewel PA-systemen in wezen eenvoudige apparaten zijn, moet je toch nadenken over hoe je ze gaat gebruiken. Op een basisniveau moet je er zeker van zijn dat er genoeg ingangen zijn voor je verschillende geluidsbronnen in de mixer van de PA, en dat de connectiviteit die je nodig hebt ook voorhanden is. Sommige systemen hebben Bluetooth of Wi-Fi connectiviteit, wat geweldig is voor het afspelen van backing tracks, maar we zouden altijd de voorkeur geven aan een hard-wired oplossing indien mogelijk, omdat er dan minder mis kan gaan. Het is ook belangrijk dat je een goede verbinding hebt met je afspeelbronnen, of het nu gaat om luidsprekers met eigen voeding, subwoofers of externe opnameapparatuur.

Er zijn talloze manieren waarop een PA-systeem kan worden gebruikt. We hebben het over muzieksituaties gehad, maar PA's worden ook gebruikt door sprekers in het openbaar, DJ's, kerken, gymzalen en nog veel meer. Elk van deze zal hun eigen eisen hebben; een DJ, bijvoorbeeld, zal ervoor moeten zorgen dat er veel en krachtig laag beschikbaar is in hun systeem, maar een motiverende spreker zal de voorkeur geven aan een systeem dat totale helderheid van hun toespraak biedt. Ook de locatie is een belangrijk element; verschillende ruimtes hebben een verschillende natuurlijke akoestiek, wat een grote invloed heeft op het uiteindelijke geluid. Als je op zoek bent naar een systeem dat je op één plaats kunt installeren en dat de standaardlocatie zal worden, dan zijn de plaatsing van de luidsprekers en goede mixmogelijkheden belangrijke factoren.

3. Draagbaarheid
Naarmate de grootte van de zaal waar de PA wordt gebruikt toeneemt, neemt ook de vereiste grootte van het systeem toe. Dit maakt niet zo veel uit als het op een vaste locatie zoals een oefenruimte wordt geplaatst, maar voor live performers die hun eigen PA meenemen naar shows is het belangrijk om rekening te houden met de draagbaarheid van je systeem. Dit is vooral belangrijk voor solo-artiesten en straatmuzikanten, waar de PA zowel cruciaal is voor je opstelling als nog een ander ding om mee te nemen. Gelukkig zijn er een aantal goede opties voor artiesten in deze klasse. Van eenvoudige wedges op batterijen tot alles-in-een systemen op wielen; alleen zijn betekent niet dat je geen PA kunt vinden die aan je behoeften voldoet.



4. Veelzijdigheid
Iets wat het overwegen waard is, zijn de mogelijke toekomstige vereisten van je PA-systeem. Hoewel je misschien een band van een bepaalde grootte bent, met een vrij consistente opstelling, is het altijd goed om je opties open te houden in termen van hoe je misschien wilt groeien of ontwikkelen. Grotere zalen, nieuwe bandleden, andere apparatuur; er zijn allerlei manieren waarop je behoeften kunnen veranderen, dus het is belangrijk dat je een PA-systeem kiest dat met je mee kan evolueren.

Extra luidsprekers toevoegen is een eenvoudige manier om je systeem uit te breiden, maar is afhankelijk van bepaalde zaken zoals het mengpaneel en of je genoeg reserve-uitgangen hebt om de extra apparatuur te kunnen gebruiken. Voor extra microfoons zijn extra XLR-ingangen nodig, dus kies een systeem waarmee je kunt groeien.

5. Kosten
Zoals we hierboven al zeiden, roept het kopen van je eerste PA-systeem niet noodzakelijk dezelfde opwinding op als het kiezen van een nieuwe gitaarversterker, bijvoorbeeld, maar het is nog steeds een belangrijke 'mijlpaal'-aankoop. Zoals bij alles zal je budget een aantal dingen bepalen, met name het vermogen van het systeem dat je kiest, samen met het aantal aansluitingsmogelijkheden en de algemene geluidskwaliteit. Maar, alles welbeschouwd, is de PA de manier waarop je publiek je zal horen, dus het is de moeite waard om zoveel mogelijk uit te geven als je je kunt veroorloven om de juiste PA voor jou te kopen.

6. Kabels en compatibiliteit
Het laatste punt waar je rekening mee moet houden zijn de vele aansluitmogelijkheden, en welke het beste zijn voor jou en de apparatuur die je gebruikt. Dit wordt grotendeels bepaald door het mengpaneel, dus het is de moeite waard om de verschillende kenmerken en functionaliteitsaspecten van het door jou gekozen model te leren kennen.

Normaliter zijn er vier aansluitopties. Microfoons worden meestal aangesloten met XLR-kabels, die een gebalanceerd signaal doorgeven en 48V fantoomvoeding kunnen bieden voor condensatormicrofoons. Ook kleinere systemen kunnen XLR-kabels gebruiken tussen het mengpaneel en de luidsprekers zelf. ¼"-jackkabels, zoals die voor gitaren worden gebruikt, zijn vrij gangbaar, maar zijn meestal ongebalanceerd, zodat ze gevoelig kunnen zijn voor ruis, vooral over lange afstanden. Speakon-kabels zijn stijf en hebben een verdraaibaar vergrendelingsmechanisme om te voorkomen dat ze worden uitgetrokken. Ze zijn ook geschikt voor signalen met een hogere stroomsterkte en worden daarom vaak aangetroffen op PA-systemen met een hoger vermogen. Tenslotte zijn er RCA-aansluitingen voor het aansluiten van DJ-apparatuur, en deze zijn geschikt voor echt stereogeluid.

Zoals we eerder vermeldden, is het steeds gebruikelijker om PA-systemen te vinden - vooral draagbare - met Bluetooth-connectiviteit. Hoewel dit ontegensprekelijk handig is, is het de moeite waard om na te gaan of het systeem een 1/8" auxiliary ingang heeft als back-up voor het geval de Bluetooth begint op te spelen.

Tot slot:
Hoewel het PA-systeem zelf, en de bijbehorende luidsprekers, de ster van de show is, zou het niet functioneren zonder een aantal belangrijke accessoires en houdt daar rekening mee in je budget. We hebben het gehad over de vele kabels die je kunt tegenkomen, maar denk ook eens aan de extra's zoals luidsprekerstatieven, draagtassen, koptelefoons en reserveonderdelen voor elke kabel die je gebruikt. Soms zijn ze meegeleverd, maar regelmatig ook tegen meerprijs: Draagtassen zijn immers niet nodig als de PA een vaste plek in de oefenruimte krijgt. En als je een draagbare PA op batterijen gebruikt, zorg er dan voor dat je voldoende reservebatterijen bij de hand hebt.