Gers Pardoel, dom Hans van der Laan en het werk

POP ART: Muzikanten over hun favoriete kunstwerk - en de soundtrack die daarbij hoort.

Muzieknieuws 04-06-2021 15:06

Zanger en rapper Gers Pardoel schreef met Ik neem je mee de succesvolste Nederlandstalige hit aller tijden in de top 40. Dit jaar brengt hij een nieuwe plaat uit. Het favoriete kunstwerk van Pardoel is het werk, ál het werk, van dom Hans van der Laan, een benedictijner monnik, architect en een van de leidende figuren van de ‘Bossche school’ die zo zijn eigen ideeën had over ruimte-ervaring en maatverhoudingen. Pardoel: ‘Het sobere van zijn werk zet mij in het moment en brengt mij zo dichter tot God’.

‘Ik geloof sterk in God. En ik geloof dat God vooral in het moment zit. Om dicht bij God te komen moet je verbonden zijn met dat moment. Met het nu. Het moment waarin je leeft is nou eenmaal het enige moment dat er is. Dat is de essentie van het leven. Dáár zit God. Kijk, een monnik zoals dom Hans van der Laan kan ik niet zijn, want ik hou teveel van vrouwen, maar in het moment leven, in het nu, in het sobere, zoals Van der Laan dat voorstond, dat past wel bij mij.

Die Dom Hans van der Laan verzon het idee om niet alles door het midden te verdelen wat wij als kind allemaal leren als je iets wilt gaan verdelen, maar om te verdelen in een oneven en een even kant. En dan volgens de maatverhouding drie staat tot vier. Dat is bij elkaar zeven. Dat noemt hij het plastische getal. Vanuit dat idee heeft hij een hele architectuur bedacht en meubels gemaakt. In eerste instantie vond ik het er vooral strak uitzien. Het is van alle tierelantijntjes ontdaan, waardoor de ruimte gaat spreken. Als dom Hans van der Laan een tafel maakte, dan was het gewoon een tafel. Daar kan je van alles en nog wat omheen verzinnen, maar zo’n ding moet gewoon een tafel zijn. Dat is hetzelfde bij een stoel.

Als ik mijn meubels in mijn huis neerzet, dan orden ik dat eerst in mijn hoofd. Dat zie ik als blokjes. Als Lego stukjes. Pas daarna zet ik het echt in de ruimte. Dan staat het ook goed, omdat het in mijn hoofd ook al goed stond. De meeste meubels die ik heb, hebben ook van die rechte, hoekige vormen, zoals Lego. Ik heb strakke tafeltjes. En mijn bank, ja, da’s gewoon mijn bank. Die is wel strak, maar die zit ook lekker en dat wilde ik ook. Een lekkere zitbank. Een toffe bank. Zitten ook hoezen omheen en zo. Niet echt een kunstwerk, maar ja, ook weer wel. Een soort toegepaste kunst ook. Zoals Van der Laan dat maakte. Maar het mooiste van hem vond ik toen ik las over die getallen, over die drie en die vier. Da’s eigenlijk dus een mineur en een majeur, dacht ik. Een mineurakkoord die drie en die vier en een majeurakkoord die vier en die drie. Toen ik dat zag, dacht ik: wow! Muziek én architectuur. Dat matcht! Daarom vind ik de kunst van Van der Laan passen bij mij en passen bij het maken van muziek. Ik zag overeenkomsten. Ze zeggen wel eens: je bent autist. Ik heb misschien autistische trekjes, maar die soberheid en dat strakke van die meubels houdt mij ook rustig.

Het leven van een artiest in de schijnwerpers en wat daarbij komt kijken, dat matcht niet altijd met wie ik ben. Ik kan juist sober leven. Ik kan op mezelf zijn, alleen zijn. Dat is weleens anders geweest. De jaren na mijn eerste successen met Ik neem je mee en Bagagedrager werd ik geleefd. Ik ging muziek schrijven om een hit te maken, niet meer louter vanuit mezelf. Mijn identiteit hing vast aan mijn artiestennaam en aan het beeld dat de mensen van mij hadden. Ik ging er naar leven en dreef af van mijn eigenlijke ik. Ik voelde me eenzaam, zat niet goed in mijn vel, werd tegendraads. En het maken van muziek was lang niet zo leuk als in het begin.

Van de afgelopen tien jaar, sinds Ik neem je mee, vond ik pas het laatste jaar mijn geluk. Ik ben meer gaan lezen en ik heb daardoor eigenlijk mezelf weer gevonden. Ik prikkel me nu met kunst in allerlei vormen. Met films, met meubels, met creaties van mensen aan de muur. Het afgelopen jaar is er minder muziek van mij op de radio gedraaid en had ik ook minder omzet dan andere jaren, maar succesvoller ben ik wel omdat ik gelukkiger ben. Ik ben meer aanwezig. Ik ben hier. Ik geef betekenis aan het leven door vaker te omarmen wat op mij afkomt. Door vaker nee te zeggen ook en door meer tijd te plannen voor mijzelf. Door een plaat op te zetten en muziek te gaan luisteren: Nina Simone, Herman van Veen, Daft Punk: gewoon lekker chillen.

Ik ben wakker geworden. Of verlicht. Ik voel me ook heel licht. Niet in de zin van high, maar ik loop licht. Alsof er een last van mijn schouders is gevallen. De studio in gaan is nu een feestje. We zijn echt lekker muziek aan het maken. Ook weer: in het moment. Het is als mensen die bidden of mediteren. Om zo dicht mogelijk bij dat moment te blijven leren ze hun verzen uit de bijbel of de koran uit hun hoofd. Zoals ik mijn teksten rap en zing zonder daarover na te hoeven denken. Ik ben dan de hele tijd verbonden met het moment. En hoe meer ik in dat moment zit, hoe beter een show of een studio-opname gaat. Dat is dan een bijna religieuze ervaring. Het zet me dicht bij God. Zo wil ik graag de rest van mijn leven verder leven.’ (Rick Blom)

Soundtrack
De soundtrack bij het werk van dom Hans van der Laan volgens Gers Pardoel, is Zing de Sterren van de Hemel van zijn album 2020 dat afgelopen jaar verscheen: ‘Ik schreef dat nummer aan een dom Hans van der Laan-tafeltje. Aan een ontwerp van hem dat in mijn woonkamer staat. Je zou het misschien dieper willen hebben, maar dat was het. Zing de Sterren van de Hemel is bijna een afscheidsliedje als je de woorden zo hoort. Maar zover is het nog niet. Ik word minimaal 85 en ik vind het te leuk om muziek te maken.’

Luister naar Zing de Sterren van de Hemel en kijk naar de kunstwerken op Nederland Unlocked. Klik hier.

Nederland Unlocked is een online magazine dat verrassende verhalen vertelt over kunst en cultuur. Met onze art zoom video’s en kunstblogs inspireren ze de sitebezoeker om even stil te staan bij alle bijzondere verhalen die ons land rijk is en deze kunstwerken zelf te gaan ontdekken.