Interview: Robert Jan Stips

Supersister Projekt 2019: live in Paradiso en 't Paard

Muzieknieuws 05-04-2019 18:31

Tekst: Chris Dekker * Foto's: Jan-Willem Bullee

Nederpopliefhebbers en fans van bands als Supersister, The Nits, Golden Earring, Sweet d'Buster en Transister zullen de documentaire Robert Jan Stips: De Tovenaar van de Nederpop zeker gezien hebben. VPRO's Het Uur Van De Wolf dook in de muzikale en persoonlijke geschiedenis van de sideman, producer en misschien wel 's lands bekendste toetsenist en in de documentaire zagen we hoe De Tovenaar met zijn muzikale vrienden op een relaxte manier een nieuw album opnam. Het album is er en Stips wist zijn muzikale vrienden voor twee avonden te strikken.

Direct na een van de repetities belt Robert Jan ons om te vertellen over het project.
'We hebben net twee dagen gerepeteerd, dus excuses als ik wat schor klink,' verontschuldigt hij zich, om vervolgens zijn muzikanten te loven. 'Ik vind het zo knap van de mensen die meedoen. De sfeer is goed en er is veel inzet.'



Maar voordat we het over het Supersister Projekt 2019 hebben, zijn we benieuwd wat er nu zo bijzonder is aan Supersister. De band heeft over de hele wereld nog steeds een schare volgers, wat in '99 zelfs resulteerde in een reünie-optreden op Progfest in Los Angeles.
'We hadden een eigen geluid. Afgezien van Solution, was er geen band die zo klonk. Dat kwam door een gebrek aan gitaar en gewoon andere verhoudingen in de groep. We waren anders dan anderen omdat we ander soort akkoorden gebruikten. Niet alleen de drieklanken met terts en septiem, maar ook kwarten-opstapelingen. We gingen daarmee in de richting van de Franse, impressionistische klanken. Jazzy klanken. Door kwarten te gebruiken heb je geen mineur of majeur en daardoor kom je op een volkomen neutraal gebied. We deden dat niet overal, maar het was wel belangrijk voor de muziek.'

'Daarnaast gebruikten we andersoortige maten. Als schoolbandje waren we al gecharmeerd van Dave Brubeck en dan heeft zich later uitgekristalliseerd. We speelden in 11/8, 9/8, 7/8. Ik kwam meestal met een themaatje dat lekker klonk en dat bleek dan 5/5 te zijn. We wilden niet per se moeilijk doen, maar het gebeurde. Het moest natuurlijk wel gewoon lekker in het gehoor liggen. Vaak maakten we iets en dan dachten we achteraf pas: wacht even, dat is geen vierkwartsmaat! Daarnaast hadden we andere invloeden dan de meeste bands. We vonden Zappa belangrijk en Soft Machine dreigde ons te beïnvloeden. We hebben er echt op gelet dat dat niet te erg werd. Ik vond die band zo geweldig dat ik besloot er geen albums van te kopen. De eerste drie prachtige albums heb ik pas tien jaar geleden aangeschaft.'

Nieuwe oude nummers
In de documentaire wordt het album Retsis Repus opgenomen, maar ik kwam niet echt achter het 'waarom' van het album.
'Er vielen twee dingen samen. Ik liep rond met een gedachte: zou ik het na het spelen bij al die bands het nog in me hebben om 'nieuwe oude' Supersister-muziek te schrijven? En dan in de mindset van Supersister met de elementen die ik net noemde. Zou het er nog inzitten? Vrijwel gelijktijdig kwam de vraag van Het Uur Van De Wolf om een documentaire op te nemen. Daar kon ik natuurlijk geen 'nee' tegen zeggen. Documentaires bestaan vaak uit drie lagen: de muziek, het privéleven en dan de derde laag: een nieuw gegeven met een beetje drama wat ook nog zou kunnen mislukken. Dat is natuurlijk helemaal mooi, haha! Ik koos er dus voor om voor de derde laag de muziek te schrijven en omdat het niet meer door Supersister kan worden uitgevoerd dachten we: laten we allemaal muziekvrienden uitnodigen, waarmee ik in mijn leven gespeeld heb. We besloten het niet in een saaie studio te doen, maar op het Zuiderstrand in Den Haag in een strandtent. Dat was het plan, daar is het album uit ontstaan en nu dus de twee concerten.'

Earring-bassist Rinus Gerritsen is een logische keus. Je speelde jarenlang met de Golden Earring en Rinus nam al eerder met je op. Voor mij was die andere bassist, Bart Wijtman, een bijzondere keuze.
'Ik speelde veel met Bart bij Freek de Jonge. Ik heb hem destijds ook gevraagd voor het spektakel O Die Zee. Een gigantisch project in Zeeland, dat een moderne bewerking van de Odyssee van Homerus was. Ik heb veel vertrouwen in zijn band Ocobar. Bart is zo'n bassist waarbij je meteen weet dat hij het is als hij een toon aanslaat. Hij is heel goed in de basis, maar hij is helaas verhinderd voor de concerten. Dat gaf wel weer mogelijkheden voor Rinus. In het begin zei hij: 'Ik doe een paar stukjes, niet te moeilijk,' want de muziek is volkomen buiten zijn comfort zone. Langzaam begin hij er aan te wennen en nu speelt hij meer dan de helft mee. Ook die afwijkende dingen, terwijl hij dik in de zeventig is. Dat is ook drama: positieve drama!'


Foto: Robert Jan met zijn Earring-maatjes Cesar Zuiderwijk en Rinus Gerritsen.

Je zei het al: Supersister kan het niet meer opnemen en uitvoeren. Sacha van Geest en Ron van Eck zijn overleden. Hoe zie je dit project? Is het een eerbetoon?
'Een eerbetoon ja. Een eerbetoon aan alles wat we samen gedaan hebben. Daarom het het geen Supersister, maar Supersister Projekt 2019: dat is een duidelijke en eerlijke titel.'

En ook het omgedraaide Retsis Repus is leuk. Op het eerste gezicht lijkt het latijn!
'Op onze derde elpee Pudding en Gisteren hadden we een nummer van 15 seconden. Echt een nummer voor muzikanten. Het gaat qua maatsoort van 2/2, naar ¾, naar 4/4 naar 5/4 en het tweede deel gaat het weer terug van 5/4, naar 4/4, naar ¾ naar 2/2. Het tweede deel van het melodietje spiegelt het eerste deel ook en we hebben dat nummer precies in de vouw van de klaphoes genoteerd en daar staat dus Supersisterretsisrepus.'

Los Angeles
Miste je Sacha en Ron tijdens de opnames?
'Het zou totaal anders zijn geweest. Met zijn vieren was dit niet nodig geweest. Na de reünie in Los Angeles in 1999 en het Paradiso-optreden in 2000 was de zaak weer opgestart. De vriendschap was er weer en we hebben te gek gespeeld. We zouden leuke dingen doen, zoals kleine tourtjes in Mexico en Japan. We hadden nooit gedacht dat dat het gevolg zou zijn van de reünie. En toen verdween Sacha.'

Hoe gaan de optredens er uitzien?
'Met zoveel mogelijk gasten. We doen het expres op een maandag en een dinsdag, omdat de meeste muzikanten dan kunnen. Bart is er niet en Freek kan alleen maandag niet. Misschien bel ik hem wel even op, vanaf het podium. Verder zijn alle gasten er. Een bijzonder stel!'



Gaat er al een buzz rond in de internationale fanschare van de band?
'De interesse is er zeker, maar ik moet je zeggen dat ik me de laatste tijd alleen maar bezig heb gehouden met arrangeren en organiseren. Ik weet dat er al albums onderweg zijn naar de VS en door de moderne distributiekanalen als Spotify is alles natuurlijk anders geworden. Ik werk al tientallen jaren samen met Aad Link. Van geluidsman werd hij manager van onder meer The Nits. Hij doet de platenkant en ik wil zijn naam vooral noemen, omdat hij degene was die heeft gepusht om de documentaire te maken.'

Supersister Projekt 2019 Live:
Maandag 8 april - 't Paard, Den Haag.
Dinsdag 9 april - Paradiso, Amsterdam.

De documentaire gemist? Check deze link naar Uitzending Gemist:
Het Uur Van De Wolf: Robert Jan Stips - De Tovenaar Van De Nederpop